ในยุคที่คนจำนวนมากเผชิญกับภาวะหมดไฟ (Burnout) และความเครียดจากการทำงาน หลายองค์กรกำลังมองหาวิธี “เติมพลัง” ให้พนักงานรู้สึกดี และมีความสุขกับงานทุกวัน หนึ่งในแนวทางที่น่าสนใจ คือ การเรียนรู้ “ปรัชญาแห่งความสุข” ที่ฝังอยู่ในวัฒนธรรมของประเทศที่มีคุณภาพชีวิตดีติดอันดับโลก อย่าง ญี่ปุ่น และกลุ่มประเทศแถบ สแกนดิเนเวีย (เดนมาร์ก, สวีเดน, ฟินแลนด์, นอร์เวย์)

รู้จักกับ 6 ปรัชญาแห่งความสุข

ปรัชญาที่เรียบง่าย แต่ลึกซึ้ง พร้อมวิธีนำมาปรับใช้ในที่ทำงาน เพื่อสร้าง “องค์กรแห่งความสุข” ที่แท้จริง

1. อิคิไก (Ikigai) เหตุผลที่ทำให้เราอยากตื่นเช้ามาทำงาน

นิยาม

คำว่า “อิคิไก” (生き甲斐) มาจากภาษาญี่ปุ่น แปลว่า “เหตุผลในการมีชีวิตอยู่” หรือ “เหตุผลที่ตื่นขึ้นมาในแต่ละวัน” โดยอิคิไกคือจุดร่วมระหว่าง 4 สิ่ง ได้แก่ สิ่งที่คุณรัก / สิ่งที่คุณถนัด / สิ่งที่โลกต้องการ / สิ่งที่สร้างรายได้

การปรับใช้ในองค์กร

• เปิดโอกาสให้พนักงานได้ทำสิ่งที่สอดคล้องกับความถนัดและความหลงใหล
• จัดเวิร์กช็อปให้คนสำรวจ “อิคิไก” ของตนเอง
• ให้พนักงานมีสิทธิเลือกโปรเจ็กต์หรือบทบาทที่ใกล้เคียงกับความถนัด
• ยอมรับว่า “ความหมายของงาน” สำคัญพอๆ กับ “เงินเดือน”

2. Law of Jante อย่าอวด แต่ร่วมมือ

นิยาม

Law of Jante คือกฎทางสังคมของชาวเดนมาร์กที่ส่งเสริมให้คน “ถ่อมตน ไม่โอ้อวด และเคารพกัน” เป็นแนวคิดที่เน้นการรวมกลุ่ม การช่วยเหลือกัน และไม่ยกตนเหนือคนอื่น

การปรับใช้ในองค์กร

• สร้างวัฒนธรรมที่ยกย่องทีมเวิร์กมากกว่าความสำเร็จรายบุคคล
• ลดการแข่งขันภายในอย่างไม่สร้างสรรค์
• สนับสนุนการยอมรับความคิดเห็นที่หลากหลาย
• สื่อสารและทำงานแบบเท่าเทียมกันระหว่างหัวหน้าและลูกน้อง

3. ฟิก้า (Fika) พักเบรกใจ ไม่ใช่แค่พักกาแฟ

นิยาม

“Fika” คือวัฒนธรรมการหยุดพักเพื่อดื่มกาแฟหรือชากับเพื่อนร่วมงานในสวีเดน ไม่ใช่แค่การดื่มกาแฟ แต่คือการเชื่อมสัมพันธ์ พูดคุย และพักใจจากงาน

การปรับใช้ในองค์กร

• จัด “Fika Break” วันละ 10-15 นาที เพื่อพักและพูดคุยอย่างไม่เป็นทางการ
• จัดพื้นที่ส่วนกลางให้น่านั่ง พนักงานสามารถพบปะและผ่อนคลาย
• สนับสนุนวัฒนธรรมการ “พักจริง” โดยไม่ถูกคาดหวังให้ทำงานตลอดเวลา

4. ฮุกกะ (Hygge) ความสุขเรียบง่ายในทุกวัน

นิยาม

“Hygge” (อ่านว่า ฮู-กะ หรือ ฮึก-เกอะ) เป็นปรัชญาเดนมาร์กที่หมายถึง “ความอบอุ่น สบายใจ และเป็นกันเอง” ในชีวิตประจำวัน เช่น แสงเทียน อากาศเย็น ดนตรีเบาๆ

การปรับใช้ในองค์กร

• จัดบรรยากาศออฟฟิศให้ผ่อนคลาย เช่น แสงไฟอบอุ่น มุมอ่านหนังสือ
• เปิดเพลงเบาๆ ในพื้นที่ส่วนกลาง เพิ่มความอบอุ่นในที่ทำงาน
• ส่งเสริมกิจกรรมเล็กๆ ที่สร้างความรู้สึกอบอุ่น เช่น ปาร์ตี้น้ำชา, วันสวมเสื้อชุดสบายๆ

5. ลากอม (Lagom) ความพอดีที่พอดี

นิยาม

“Lagom” (ลากอม) เป็นคำภาษาสวีเดนที่แปลว่า “พอดี ไม่มากเกินไป ไม่น้อยเกินไป” คือการใช้ชีวิตอย่างสมดุล เรียบง่าย และยั่งยืน

การปรับใช้ในองค์กร

• จัดสมดุลระหว่างงานและชีวิต (Work-life Balance) อย่างจริงจัง
• ออกแบบสวัสดิการและเวลาทำงานที่เหมาะสม ไม่เร่งเร้าเกินไป
• วาง KPI หรือเป้าหมายที่ “ท้าทายแต่เป็นไปได้” เพื่อให้ทีมทำงานอย่างมีแรงจูงใจ ไม่กดดันเกิน

6. ซิสุ (Sisu) ความกล้าแกร่งจากข้างใน

นิยาม

“Sisu” (ซิสุ) เป็นแนวคิดของชาวฟินแลนด์ หมายถึง “ความกล้าหาญ อดทน และเด็ดเดี่ยว” ในการเผชิญอุปสรรค แม้เมื่อหมดแรง ก็ยังเดินต่อด้วยพลังใจ

การปรับใช้ในองค์กร

• สนับสนุนให้พนักงานกล้าทำสิ่งใหม่ แม้จะล้มเหลว
• ให้กำลังใจและยอมรับความผิดพลาดเป็นบทเรียน
• มีระบบสนับสนุนในช่วงที่พนักงานเผชิญความยาก เช่น Coaching, เพื่อนช่วยเพื่อน หรือ Mental Health Program

แก่นหลักของปรัชญาเล็กๆ สร้างวัฒนธรรมองค์กรแห่งความสุข

อิคิไก

• แก่นหลัก: ความหมายของงาน
• วิธีใช้ในองค์กร: เชื่อมความหลงใหลกับงานจริง

Law of Jante

• แก่นหลัก: ถ่อมตน-ร่วมมือ
• วิธีใช้ในองค์กร: เน้นทีมเวิร์ก-ลดอีโก้

ฟิก้า

• แก่นหลัก: พักใจ-สร้างสัมพันธ์
• วิธีใช้ในองค์กร: มีช่วงพักจริง-สร้างพื้นที่พบปะ

ฮุกกะ

• แก่นหลัก: บรรยากาศอบอุ่น
• วิธีใช้ในองค์กร: ออฟฟิศที่ให้ความรู้สึก “บ้าน”

ลากอม

• แก่นหลัก: ความพอดี
• วิธีใช้ในองค์กร: งานสมดุล-เป้าหมายชัดแต่ไม่กดดัน

ซิสุ

• แก่นหลัก: กล้าเดินต่อแม้หมดแรง
• วิธีใช้ในองค์กร: วัฒนธรรมกล้าทำ-ไม่กลัวล้ม

การสร้างความสุขในองค์กรไม่ได้ต้องใช้งบประมาณมหาศาล แต่ต้องเริ่มจากความเข้าใจคน และเลือกแนวทางที่เหมาะกับวัฒนธรรมองค์กรของตนเอง ถ้าอยากเริ่มจากจุดเล็ก ๆ ลอง “ฟิก้า” กับทีมสัก 15 นาที หรือจัดเวิร์กช็อปค้นหา “อิคิไก” ในองค์กรก็ได้