องค์กรปลอดเหล้า

ต้นแบบองค์กรสุขภาวะด้านการส่งเสริมลด ละ เลิก สุรา บริษัท วู้ดเวอร์ค จำกัด สาขาแอดวานซ์ ชีวิตดีมีสุข เมื่อลด ละ เลิกเหล้า

การส่งเสริมการลดและเลิกการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ผ่านการสร้าง "บุคคลต้นแบบ" (Role Model) ทำหน้าที่เป็น "แอมบาสเดอร์" (Ambassador) ในการถ่ายทอดประสบการณ์ เทคนิค และเป็น "วิทยากร" เพื่อเชิญชวนหรือเป็นแรงจูงใจให้เพื่อนร่วมงานลดหรือเลิกเหล้า

ภาพประกอบ

บริษัท วู้ดเวอร์ค จำกัด สาขาแอดวานซ์ ผู้ผลิตแปรรูปไม้ยางพาราอบแห้งที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาประสิทธิภาพและเทคโนโลยีในการผลิต ควบคู่ไปกับการพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่อง โดยที่ผ่านมาองค์กรได้เผชิญกับปัญหาเชิงธุรกิจที่ชัดเจนคือ อัตราการลาออกของพนักงานที่สูงเกือบ 10% และปัญหาการลาป่วยที่ส่งผลให้มีค่าใช้จ่ายสูง สะท้อนถึงสถานการณ์ด้านสุขภาวะของพนักงานที่จำเป็นต้องได้รับการแก้ไขอย่างจริงจัง จึงได้ริเริ่มโครงการองค์กรสุขภาวะ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของพนักงานและแก้ไขปัญหาเชิงธุรกิจไปพร้อมกัน โดยมุ่งเน้นส่งเสริมการลด ละ เลิกสุรา สร้างต้นแบบบุคลากรสุขภาพดีที่เป็นแรงบันดาลให้เพื่อนร่วมงานได้

กระบวนการดำเนินงานองค์กรสุขภาวะด้านการส่งเสริมลด ละ เลิก สุรา

1. การกำหนดนโยบายสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กร ประกาศนโยบายสุขภาวะอย่างเป็นทางการให้พนักงานทุกระดับได้รับทราบ ผู้บริหารแสดงบทบาทผู้นำเชิงรุกผ่านการเข้าร่วมกิจกรรมด้วยตนเอง และผลักดันให้เรื่องสุขภาวะเป็นนโยบายหลักอันดับต้นของบริษัท สะท้อนถึงความจริงจังและมุ่งมั่นในการขับเคลื่อนนโยบายสู่การปฏิบัติ

2. คณะทำงานด้านการสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กร จัดตั้งคณะทำงานองค์กรสร้างสุขอย่างเป็นระบบ โดยมีโครงสร้างชัดเจน ประกอบด้วยบุคคลจากหลากหลายบทบาท รวมถึงหัวหน้าทีมทั้ง 8 แฮปปี้ การคัดเลือกสมาชิกทีมเน้นเลือกผู้มีภาวะผู้นำจากธรรมชาติ ทีมงานจึงมีแรงจูงใจสูงและมองว่างานสุขภาวะไม่ใช่ภาระ แต่เป็นการเสริมสร้างคุณค่าให้ชีวิตประจำวัน

3. งบประมาณสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กร ได้รับการสนับสนุนงบประมาณที่เพียงพอและต่อเนื่องจากผู้บริหาร ไม่มีข้อจำกัดในด้านงบประมาณ สถานที่ หรือบุคลากรในการจัดกิจกรรมสุขภาวะ สะท้อนถึงความตั้งใจในการลงทุนในสุขภาวะของพนักงาน

4. กำหนดเป้าหมายของการประเมินผลที่ชัดเจน มีเป้าหมายในการลดพฤติกรรมเสี่ยงที่ส่งผลต่อสุขภาพและประสิทธิภาพการทำงานของพนักงานอย่างชัดเจน โดยเฉพาะการลดพฤติกรรมดื่มสุรา ซึ่งถูกจัดอยู่ในกลุ่มเป้าหมายของ “พฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาวะ” ที่ต้องการเปลี่ยนแปลง โดยใช้แนวทางสร้างแรงจูงใจและการมีส่วนร่วมแทนการห้ามปราม

5. มีตัวชี้วัดที่ชัดเจน วัดผลได้ ใช้ทั้งตัวชี้วัดเชิงปริมาณและคุณภาพในการประเมินผล เช่น พฤติกรรมสุขภาวะรายบุคคล ความสม่ำเสมอในการมาทำงาน การขาดงาน การลาป่วย ตัวชี้วัดเชิงพฤติกรรม เช่น จำนวนผู้ที่สามารถ ลด ละ เลิกเหล้าได้ในรอบปี รวมถึงเรื่องเล่า (Narrative) จากบุคคลต้นแบบที่สะท้อนการเปลี่ยนแปลงจากการดื่มสุรามาสู่ชีวิตที่ดีขึ้น

6. มีแผนการดำเนินงานที่ครอบคลุมตามเป้าหมาย จัดกิจกรรมเชิงรุกและหลากหลาย เช่น คัดเลือกบุคคลต้นแบบที่สามารถลด/เลิกเหล้าได้จริง เพื่อถ่ายทอดประสบการณ์และเป็นแรงบันดาลใจ จัดกิจกรรมทางเลือก เช่น การปลูกผัก ออกกำลังกาย และกิจกรรมเพื่อจิตอาสา เพื่อชักจูงให้พนักงานใช้เวลาว่างอย่างสร้างสรรค์แทนการดื่มสุรา ส่งเสริมการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ทั้งกาย ใจ และสังคม เพื่อจัดการรากเหง้าของพฤติกรรมดื่มสุรา

7. การดำเนินงานสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กรอย่างต่อเนื่อง โดยมีผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรม ดำเนินงานอย่างต่อเนื่องส่งผลลัพธ์เชิงประจักษ์ ได้แก่ การลดอัตราการลาออกเหลือไม่ถึง 1% และการลาป่วยลดลง 15–20% พนักงานมีวินัยในการทำงานดีขึ้น คุณภาพการผลิตมีเสถียรภาพ ลูกค้าเก่าพึงพอใจและลูกค้าใหม่เพิ่มขึ้น องค์กรยังสามารถสร้างบุคคลต้นแบบในด้านสุขภาพซึ่งทำหน้าที่เป็นแรงบันดาลใจและถ่ายทอดประสบการณ์ พนักงานมีส่วนร่วมอย่างกระตือรือร้นในทุกกิจกรรม สะท้อนว่าโครงการสุขภาวะไม่เพียงสร้างคุณค่าทางสังคมแต่ยังให้ผลตอบแทนทางธุรกิจอย่างคุ้มค่า

8. มีกระบวนการ ผลลัพธ์ และแนวทางการดำเนินงานที่ดี มีการวางรากฐานวัฒนธรรมสุขภาวะตั้งแต่เริ่มก่อตั้ง มองพนักงานเหมือนสมาชิกในครอบครัว การขับเคลื่อนได้รับแรงหนุนจากผู้บริหาร มีการแก้ปัญหาด้านการสื่อสารข้ามวัฒนธรรมด้วยกลไกที่เหมาะสม เช่น ใช้ภาษากายและล่ามองค์กร มีการเรียนรู้จากเครือข่ายภายนอกช่วยต่อยอดความรู้ จนกระทั่งกิจกรรมสุขภาวะกลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมและชีวิตประจำวันของพนักงาน

9. มีกระบวนการติดตาม มีเครื่องมือ หรือระบบสนับสนุนการประเมินผล ใช้หลายวิธีในการติดตามและประเมินผล เช่น การติดตามผลรายบุคคล โดยเฉพาะพนักงานที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง หรือผู้ที่เริ่มต้นการลด ละ เลิกสุรา การลงพื้นที่บ้านพักเพื่อสังเกตพฤติกรรมในชีวิตจริง มีแบบสอบถามหลากหลายภาษา (รองรับแรงงานข้ามชาติ) การบันทึกผลและถ่ายทอดเรื่องราวของบุคคลต้นแบบอย่างต่อเนื่อง

10. วิเคราะห์ผลการประเมิน และนำไปใช้ต่อยอดเพื่อการพัฒนา มีการนำข้อมูลที่ได้จากการประเมินมาพัฒนากิจกรรมอย่างต่อเนื่อง เช่น ผลการประเมินของบุคคลต้นแบบถูกนำไปเผยแพร่ในองค์กร เพื่อสร้างแรงกระเพื่อมในหมู่พนักงาน พฤติกรรมการเลิกสุราของบางคนกลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับทีมอื่นๆ ใช้ผลประเมินเป็นหลักฐานสนับสนุนการยื่นรับรองมาตรฐาน หรือการพัฒนาโครงการเพื่อชุมชน เช่น การทำกิจกรรมรณรงค์ในพื้นที่

กิจกรรมด้านการลด ละ เลิก สุรา

  • จัดกิจกรรม “เลิกเหล้า เพื่อแม่” ใช้กลยุทธ์ "การสร้างบุคคลต้นแบบ (Role Model)" โดยคัดเลือกพนักงานที่ประสบความสำเร็จในการลดหรือเลิกสุราให้ทำหน้าที่เป็น "แอมบาสเดอร์" (Ambassador) เพื่อถ่ายทอดประสบการณ์ เทคนิค และเป็น "วิทยากร" ให้กับเพื่อนร่วมงาน การมีต้นแบบที่เป็นคนในองค์กรทำให้พนักงานคนอื่นรู้สึกว่าสามารถทำได้จริงและมีกำลังใจในการเปลี่ยนแปลงตนเอง แม้จะยังไม่มีพนักงานที่เลิกสุราได้อย่างสมบูรณ์ แต่ผู้ที่สามารถลดปริมาณการดื่มลงได้ก็ถือเป็นเป้าหมายสำคัญและเป็นแนวโน้มที่ดีของโครงการ
  • ต้นแบบเลิกเหล้าเรื่องเล่า (narrative) ที่มีพลัง มีการปรับปรุงการสื่อสาร โดยใช้ล่ามแปลภาษาเมียนมาและปรับสื่อต่างๆ ให้เข้าใจง่าย เพื่อให้พนักงานต่างชาติเข้าร่วมกิจกรรมได้อย่างเต็มที่ โดยบุคคลที่เป็นต้นแบบพยายามลดละเลิกเหล้าเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงแค่สถิติ แต่เป็นเรื่องเล่า (Narrative) ที่มีพลังสร้างแรงจูงใจให้กับเพื่อนพนักงานคนอื่น ๆ บทบาทของพวกเขาถูกยกระดับให้เป็น “Ambassador” ของการเปลี่ยนแปลง ทำหน้าที่ถ่ายทอดประสบการณ์ในกิจกรรมต่างๆ และเป็นต้นแบบในระดับทีม การใช้ต้นแบบเช่นนี้เป็นเครื่องมือประเมินผลที่สะท้อนผลกระทบเชิงคุณภาพที่ลึกและทรงพลังกว่าตัวเลข

กิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพด้านอื่นๆ

  • การส่งเสริมกิจกรรมทางกายและกิจกรรมส่งเสริมการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพ จัดกิจกรรม “จัดสมดุล ลดพุง ลดโรค” ส่งเสริมการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและการเลือกบริโภคอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
  • กิจกรรมลดการสูบบุหรี่/บุหรี่ไฟฟ้า จัดกิจกรรม “บุหรี่จ๋า พี่ลาก่อน” ให้ความรู้และสร้างความตระหนักในการลด ละ เลิกบุหรี่

ผลลัพธ์และการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น

ก่อให้เกิดผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงที่จับต้องได้ในหลายมิติ

  • ด้านการลด ละ เลิกสุรา แม้จะไม่มีผู้เลิกได้อย่างสมบูรณ์ แต่ผู้ที่เข้าร่วมโครงการสามารถลดปริมาณการดื่มลงได้ ซึ่งเป็นแนวโน้มที่น่าพอใจและสร้างกำลังใจให้ผู้อื่น โดยมีพนักงานเข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 20 คน และพนักงานมีพฤติกรรมลดการดื่มได้จำนวน 10 คน
  • ด้านสุขภาพและการทำงาน อัตราการลาป่วยลดลงถึง 15-20% และสถิติการมาทำงานดีขึ้น พนักงานที่เคยมาสายหรือหยุดงานบ่อยๆ เปลี่ยนพฤติกรรมเป็นมาทำงานตามรอบปกติมากขึ้น
  • ด้านธุรกิจ อัตราการลาออกของพนักงานลดลงจากเกือบ 10% เหลือไม่เกิน 1% ภายใน 2-3 ปี นอกจากนี้คุณภาพการผลิตสินค้ามีมาตรฐานที่นิ่งและสม่ำเสมอมากขึ้น ทำให้จำนวนการเคลมลดลง และลูกค้ามีความพึงพอใจสูงขึ้น ส่งผลให้เกิดความเชื่อถือจากลูกค้าเก่าและมีลูกค้าใหม่เพิ่มขึ้น
  • ด้านวัฒนธรรมองค์กร พนักงานมีความสุขในการทำงานมากขึ้น ทำให้การทำงานร่วมกันและการประสานงานเป็นไปอย่างราบรื่น การได้รับการยอมรับจากภายนอก เช่น รางวัลจากกระทรวงอุตสาหกรรมและรางวัลระดับทองจากอุตสาหกรรมภาค 11 ยังช่วยสร้างความภาคภูมิใจและเป็นแรงจูงใจให้ทีมงานและพนักงานทุกคนร่วมกันพัฒนาองค์กรต่อไป

ปัจจัยความสำเร็จ

  • การสนับสนุนจากผู้บริหารที่เข้มแข็งและมีวิสัยทัศน์ชัดเจน ผู้บริหารมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในการมองว่าการสร้างความสุขให้กับพนักงานเป็นการทำงานที่ยั่งยืนและเป็นการลงทุนระยะยาวที่คุ้มค่า
  • ทีมงานที่แข็งแรงและมีกระบวนการคัดเลือกที่มีประสิทธิภาพ มีคณะทำงานองค์กรสร้างสุขที่ประกอบด้วย 11 คนหลัก ซึ่งได้รับการคัดเลือกอย่างรอบคอบจากการสังเกตพฤติกรรมและภาวะผู้นำที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ใช่การแต่งตั้งแบบบนลงล่าง กระบวนการคัดเลือกเน้นการมองหาบุคคลที่ได้รับการยอมรับจากเพื่อนร่วมงาน ในแต่ละทีมยังมีผู้ช่วยอีก 3-5 คน ทำให้มีกำลังคนเพียงพอในการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง
  • การใช้ข้อมูลเป็นฐานในการตัดสินใจและการวัดผลที่เป็นรูปธรรม มีระบบการเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ผลที่เป็นระบบและครอบคลุม ทั้งข้อมูลจากการตรวจสุขภาพประจำปีที่นำมาวิเคราะห์กลุ่มเสี่ยงและออกแบบกิจกรรม สถิติการลาป่วยและการลาออกที่ติดตามอย่างต่อเนื่อง และสถิติการมาทำงานที่ใช้เป็นตัวชี้วัดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การมีข้อมูลที่เป็นรูปธรรมทำให้สามารถพิสูจน์ได้ว่าการลงทุนด้านสุขภาวะให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่า
  • การติดตามผลลัพธ์ในเชิงสัมพันธ์กับคุณภาพสินค้าและความพึงพอใจของลูกค้า สามารถวิเคราะห์ผลลัพธ์จากสุขภาพที่ดีของพนักงานเชื่อมโยงไปถึงการลดอัตราการเคลมสินค้า และความตรงเวลาของการส่งมอบได้ถึง 100% ซึ่งช่วยสร้างความชัดเจนว่า การประเมินสุขภาวะไม่ใช่เรื่อง HR อย่างเดียว แต่เกี่ยวข้องกับ Supply chain และ Brand Reputation โดยตรง
  • การสร้างและใช้ประโยชน์จากบุคคลต้นแบบอย่างมีประสิทธิภาพ
  • กลยุทธ์การสร้างบุคคลต้นแบบที่ได้ผลดี โดยคัดเลือกพนักงานที่ประสบความสำเร็จในการดูแลสุขภาพทำหน้าที่ถ่ายทอดประสบการณ์ เทคนิค และเป็นแรงบันดาลใจให้กับเพื่อนร่วมงาน การมีต้นแบบที่เป็นคนในองค์กรทำให้มีความน่าเชื่อถือสูงและสามารถสร้างแรงจูงใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • ระบบประเมินผลที่เปิดรับความหลากหลายทางวัฒนธรรมและภาษา ด้วยจำนวนแรงงานชาวเมียนมาที่มีกว่า 350 คน องค์กรออกแบบกระบวนการประเมินให้ครอบคลุมการสื่อสารทุกระดับ โดยแปลเอกสาร แปลผลประเมิน และจัดกิจกรรมร่วมกับล่าม ซึ่งแสดงถึงความเป็นองค์กรที่มีความเข้าใจใน “Cultural Inclusion” และมีความเท่าเทียมในกระบวนการประเมิน

การลงทุนในสุขภาวะของพนักงานเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าและส่งผลตอบแทนทางธุรกิจอย่างเป็นรูปธรรม ด้วยการเริ่มต้นจากปัญหาเชิงธุรกิจที่ชัดเจน การได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหาร การสร้างทีมงานที่แข็งแรง และการใช้ข้อมูลเป็นฐานในการตัดสินใจ ทำให้สามารถสร้างต้นแบบองค์กรสุขภาวะด้านการลด ละ เลิกสุราที่มีความมุ่งมั่นในการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง

ภาพประกอบ

ภาพประกอบ

ภาพประกอบ

ภาพประกอบ

ภาพประกอบ


ผู้เขียน :


ประเด็นสุขภาวะ → ลดการบริโภคแอลกอฮอล์และสิ่งเสพติด

ประเด็น Happy 8 → Happy BodyHappy FamilyHappy Society

เครื่องมือสร้างองค์กรสุขภาวะ

1

สร้างการเรียนรู้ และความเข้าใจ องค์กรสุขภาวะ (Happy Workplace)

สร้างการเรียนรู้ และความเข้าใจ องค์กรสุขภาวะ (Happy Workplace)

ReadHappy Workplace คืออะไร

2

ตั้งคณะทำงาน และพัฒนาทีมงาน (นักสร้างสุของค์กร)

ตั้งคณะทำงาน และพัฒนาทีมงาน (นักสร้างสุของค์กร)

DownloadTemplate ตั้งคณะทำงาน

3

สำรวจและวิเคราะห์ปัญหาในองค์กร

สำรวจและวิเคราะห์ปัญหาในองค์กร

Toolทำแบบประเมินคุณลักษณะองค์กรสุขภาวะ

5

ออกแบบ ดำเนินกิจกรรม และสื่อสารเพื่อสร้างแรงจูงใจ

ออกแบบ ดำเนินกิจกรรม และสื่อสารเพื่อสร้างแรงจูงใจ

Toolเครื่องมือออกแบบโครงการ
DownloadTemplate แผนกิจกรรม
DownloadTemplate รายงานผลกิจกรรม

7

ทบทวนและพัฒนากิจกรรมที่ดำเนินงาน

ทบทวนและพัฒนากิจกรรมที่ดำเนินงาน

8

ส่งเสริมความยั่งยืนในการเกิดวัฒนธรรมสร้างสุขขององค์กร

ส่งเสริมความยั่งยืนในการเกิดวัฒนธรรมสร้างสุขขององค์กร