ภัยเงียบที่คุกคามวัยทำงาน

ยาเสพติดเป็นปัญหาเรื้อรังของสังคมไทย จากรายงานของสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ปี 2567 พบว่า ประเทศไทยมีผู้ใช้ยาเสพติดทั้งหมดประมาณ 1.7 ล้านคน โดยกลุ่มที่น่ากังวลคือ “กลุ่มวัยทำงาน” ซึ่งเป็นแรงงานหลักของประเทศ ที่กำลังเผชิญกับความเครียดจากเศรษฐกิจ ความกดดันในที่ทำงาน และปัญหาส่วนตัว จนนำไปสู่การหันไปพึ่งพาสารเสพติดเพื่อบรรเทาความทุกข์ชั่วคราว

จากรายงานของสำนักงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติดแห่งสหประชาชาติ หรือยูเอ็นโอดีซี (UNODC) ระบุว่ามีคนติดยาบ้า 1.6 ล้านคนในไทย ขณะที่มีผู้ใช้กัญชาราว 1.5 ล้านคน ส่งผลให้ทั้งสองกลุ่มเป็นคนกลุ่มใหญ่ที่เข้ารับการบำบัดเลิกสารเสพติดในปีที่ผ่านมา

ยาเสพติดนำสู่ปัญหาจิตเวช

ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุข พบว่าในปี 2567 มีผู้เข้ารับบำบัดยาเสพติดกว่า 2 แสนคน โดย 62% เป็นผู้ป่วยกลุ่มเมทแอมเฟตามีน ได้แก่ ยาบ้า ยาไอซ์ กระท่อม และโคเคน ตามด้วยกลุ่ม Opiates (เฮโรอีน มอร์ฟีน ฝิ่น) 20.8% และกัญชา 9.7% สิ่งที่น่าเป็นห่วงคือมีผู้ป่วยที่เข้าถึงบริการบำบัดรักษาเพียงร้อยละ 40 นอกจากนี้ยังพบว่าสถานการณ์ปัญหาสุขภาพจิตและยาเสพติดมีแนวโน้มมากขึ้น โดยสถิติการรับบริการในปี 2567 มีผู้ป่วยจิตเวช 2.7 ล้านคน และในจำนวนนี้ 19.14% เป็นผู้ป่วยจิตเวชยาเสพติด

ยาเสพติดส่งผลต่อคุณภาพชีวิตคนทำงาน

ยาเสพติดส่งผลกระทบต่อบุคลากรในองค์กรอย่างลึกซึ้งและเงียบเชียบ ไม่ว่าจะเป็นประสิทธิภาพการทำงานลดลง เสียสมาธิ ขาดงานบ่อย และทำงานผิดพลาด เพิ่มความเสี่ยงอุบัติเหตุ โดยเฉพาะในโรงงานหรืองานที่ใช้เครื่องจักร ก่อให้เกิดความรุนแรงหรือปัญหาพฤติกรรม ทำลายบรรยากาศการทำงาน ส่งผลต่อสุขภาพกายและใจก่อโรคเรื้อรังและปัญหาทางจิต

องค์กรช่วยต้านภัยยาเสพติด

ปัญหายาเสพติดส่งผลกระทบต่อองค์กร ทำลายภาพลักษณ์ และทำให้มีค่าใช้จ่ายสูงในการดูแลปัญหาด้านบุคลากร บทบาทของสถานประกอบการในการสร้าง “องค์กรปลอดยาเสพติด” จึงมีส่วนสำคัญในการบรรเทาปัญหายาเสพติดในสังคมไทย โดยการมีนโยบายชัดเจน ประกาศเจตนารมณ์ “องค์กรปลอดยาเสพติด” มีการตรวจสารเสพติดเชิงป้องกันในกระบวนการรับสมัครและตรวจสุขภาพประจำปี จัดอบรมความรู้ให้พนักงานรู้เท่าทันผลกระทบของยาเสพติด ให้คำปรึกษาและช่วยเหลือ เปิดช่องทางปรึกษานักจิตวิทยา หรือส่งต่อการบำบัดโดยไม่ตีตรา มีระบบแจ้งเบาะแสอย่างปลอดภัย ให้พนักงานมีช่องทางสื่อสารปัญหาภายในอย่างเป็นความลับ รวมถึงมีกิจกรรมสร้างสรรค์โดยจัดกิจกรรมภายในองค์กรเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดี ลดความเครียด

ยาเสพติดคือภัยเงียบที่ทำลายไม่เพียงแต่ชีวิตของพนักงาน แต่ยังบั่นทอนประสิทธิภาพองค์กรในระยะยาว การสร้าง “ที่ทำงานน่าอยู่ ปลอดภัยจากสิ่งเสพติด” ให้ความรู้และสร้างความตระหนัก เพื่อป้องกันการเข้าสู่วงจรยาเสพติด จึงไม่ใช่หน้าที่ของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่เป็นความร่วมมือของทุกคนในองค์กร ที่จะช่วยกันสร้างวัฒนธรรมแห่งความปลอดภัย และส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีให้เกิดขึ้นจริง